Çhepçiyo Koli

Berfin JÊLE  

Sodıro, tiji qausê pençerey ra esto bonê çêyi, zerreqina. Fatose ki verva cı dare de vıneta, xorê u mulxıtê çê xo rê, homete rê, theyr u thuri rê hata be mor u mılawuni cı rê weşiya de rınde wazena u mınete kena. Mêrde ki şiyo, serva ara axsata kerda, çêver de ke kuno zerre, nia dano ke cêniya xo hao pay ra mınete kena. No halê cêniye qe nêno ra cı, zaf xuye keno, tı vana mılaketê pesewê kotê ra ser. 

- Erê Fatosss, tı oncia hao dare dera? Ça mı çiyê ver de nêcêna, cênık? Heştae rey mı to ra vato ke, mınete ke kena, çımê keşi era to mekuyo. To ra vacine, olvozu ke di, nafa ci nano rê sewqa mı ser, saiya to ra endi kes mı tede nêkeno. 

- Heya, mınete kenune! Ma, olvozunê to rê çı ke? Vinenê, va bıvinê, se kerine? Rındiye wastene key biya tomete? Maa to, dêkunê to qe mınete nêkerdêne? Tı heni zonena ke ney na hardê dewrêşi sero qe weşiya xo nêramıta. 

Roza Heqi na mesela sero nanê hurê, hetê ra ki kerdenê mêrdey her ke şi, endi Fatose rê jêde yenê. Mêrde, dızdo ke nik erzeno çêveri ver, dıma xo wayirê çêyi vineno, jê dey her waxt nik erzeno Fatose ver ke hetê itıqati ra zerreserdın u jê xo bêitıqat kero. Çıqa ke nia fıkırino, oncia ki nêşkino cênıke bıcêro bınê bandıra. Çıke Fatose itıqat, zon u zagonê xo rê zaf banoka, xora no roval ra jêde ki pia imıs nêbenê. İson gunê heqa mordemeki ki mewero, eve xo çhepçiyo khano, thurık pırro, bar gırano, zonais ra pojiyo, mevazê, şêro. Zıqmat tım polıtika henêne keno ke awi koke ra bırrinê, deryay ver de benê jüa.

 

Zonağê ma, sat reyê sono, yeno verê pırnıka Fatose de vındeno, nêzon Gonzalo bıra key gureto zerre? Engels ça honde mırozıno? Porê Marksi ça têwerte de, hêrdısa xo sıpêya? Ho Chi Minh bıra ça honde zaro? Mao key biyo khırr? Lenin ça rew biyo rameti? Stalin ça honde hêrsıno? Naine sero cênıka feqire rê fotesneno, helmo peyên de verdano. Endi ke dano astıkunê cênıke ro, bena bêzare, jü ki nia da ke no mordemê zeweci niyo, hona ke rae nejdiya, sarê xo cêna, terknena sona, mordemeki ca verdana.

 

No çıqa ke kuno ra dıma, deee... Dey dest ra zar u zor xeleşiya, lınge soynena hard, reyna peyser nêsona. Teseliya xo ke Fatose ra cêno, zamanê ra tepia jü cênıka de bine vineno, oncia zewecino.  

No mêrık coru omrê xo de nêguriyo, kar çıko? Karkerêni çıka? Naine ra bêxevero, hama dawa karkeru sero ki zaf lêleo. Xeylê waxt ke vêreno ra, hasa mordemeki ra mordemek nê, cênıke xo rê karê vinena, gurina. Taê perey ke ardê têhet… 

- Şêrê mın‘o rakotae, ez wazon ke Estomol / Cihangir de xo rê bonê bıhêrnine, tı se vana? Fıkrê to çıko?

 

Gao ke kardia soniye vineno, fek u pırnıke ra kıle erzena, jê dey beno harr.  

- Tavi, tı perey ke nay pêser, qılas vurna, biya burjuva qıze; heni, ma? Ça Cihangir de bon cêna? Ma ça Mala Gazi de, serê jü puli de qulıko de şêrange nêcêna? 

 

Cênıke reyê mordemeki de nia dana, reyê ki qesê bêsolê ke çarç kerdê, kena pırozıne ke rovizo, nia dana ke pırozıne sero thowa nêmendo.
- Hewww, çê... çê nêrıjiyae; nê, ala reyê ney de nia dê! Çıqa ki çımeroşto. Ez gureyen, emeg yê mıno, o ki qerar dano, çıqa rınd! Suz mı dero, ez ça ney ra pers kerine?  

Mordemek nia dano ke cêniya xo gos pa nêkuna,
- Tı hona mı nas nêkena, ez sarê Maoy sero sondi wenune ke, tı ke Cihangir de bon bıcêrê, to ca verdan.

 

Cênıke ney dest de sas bena, manena, nêzonena ke se kero.  

- Tı be ser ve xo kena? Hele... hele… dêma ke sona? Haq insoni sas mekero, eke sas kerd, jê to kas mekero. Nêzon ke, tı ça honde hêrsına, to rê se bi? Hêrsu ver ne can mendo to ra, ne ki tuk. 

Endi teseliya cênıke ke mêrdi ra kuna, terknena, sona kar. Sande kar ra cêrena ra, yena çê ke, tewww... çı bıvino: mordemek çino. Kınc u dı-hirê kitabê xo guretê terkıto, ṣiyo çê bakıli.

 

Jü xeta xo ki nusna, xonça sero naro: „Qesa mı qesawa, ez peyê qesa xo derune. Hata ke karkeri wayirê fabriku, dewıji ke wayirê mal u mılki nêbiy, variyetê dina mı rê heramo. Rew ya ki herey xora sosyalizm yeno, meste yê ma têdino. Tı nêbo nêbo, mı dıma kuyê, heştiru bırısnê. Zonena, peru nana pêser. Ma, ça reyê ki dest nêerzena qewğa emegdaru, cı rê wayir nêvecina?“

Cênıke naine ke wanena, huwais ver lıngu erzena. Sona dunıke, sami xo rê kena hazır, nonê xo ke werd, dıma oncina sona çê piyê mordemeki ke çı bıvino: Mulxıtê çêyi dorme ro mêrdi gureto, jü a kemia.
- Xêr ama.. 

- Xêr mendime,

vana, gıra‘ bojiyê ney de cêna, hetê ra ki gıvısnena, no çıqa ke xo dano hard ro, nêdano hard ro ke axıri kas kena, bena dunıke. 

Maa mordemeki naine dıma bena pukeleke, qirena veyva xo ra... 

- Pheppo, pheppooo... Çênê, çênê! Sola wela to sarê mı ro bo! Nêrê, o çıko, lazê mı to dest de jiveno, zırçeno; to lazê mı rê se kerd?  

- Daê, daêê, meterse lazê tü‘yê fısoneki rê mı thowa nêkerdo. To so, xorê çaê xo bısıme, ma itha pia tenê qesey keme. 

Nia dana ke maa mêrdi inam nêkena, nêsona, eve huyiyais dest erzena kherrıke, vana: 

tı ke çê ra şiya....  

mı rê ne sano, ne ki sodıro 

alange dero, çımunê mı de heştiro 

na senê tharva, to ma rê pêda kerda 

roê mı, tı vore vornê şêmıga ma ro. 

Ala reyê mı ra vaze… 

çı gurê xo esto, wertê mın u to de 

bêguman, dakıla xo ra vaze, urzo ra, şêro... 

Vanê, sarê tüyo ke nêdezeno, huskebende ro cıne ke bıdezo, nıka biya fênda cênıka feqire. Maa mêrdi ke sona, tewww... Endi ney cêna ra xo dest... 

- Nêzonune ke to ra se vacine, mordemek? Raştiye ke pers kena, ez ne to ra, ne ki kerdenunê to ra thowa fam nêken. Na senê xêĝênia, to kena? Ma wertê homete de carıs kerdime, verdayme ra. Nıka ez ça mala Gazi de qulık bıcêrine? Ça bon hêrnaene ma rê tometa, çıko? Mı honde araq çarç kerdo, guriyune, emeg do, nêzonune ke ez ça burjuva qıze bine? Na hal u vatenunê to rê domoni huyinê. Hona ke kes nêheşiyo pê, kaê destê mıleti nêbiya, vanune, bê, şimê. Oncia ki xorê tı zonena. Tı gunê nae bızonê, no xıtamo peyêno, ez reyna to dıma nêkunune.