Sıma Nêverda ke Roz Era Çımunê mı ver Kuyo

Xelefe, jüru eve dosu erzenê pêser, adırge finê zerrê destê to, vanê, “tı zonena, ya pane, bıxeleşiye ya ya ki xo once, bıne de bınale.

Gamê so, gamê xo dıme nia mede. Çımê to dardebiyaey manenê. Nıka ke bi ve paka, cemedinê. Xora usar bêro, bıjinê ra. Kunê ra şilonti ver, bınê dara merxe de benê werdê lüye.

Lüye wes wena, thol vırêzena ra. Lüye zerre cêna. Gosu melesnena xo ra, khuzena, zukhena, dımê xo meleqnena qına xo ra, perç u pufele bena. Heyvetunê xo ver. Wele wena, bırrê lüye ruçıknena, awe sımena, axıri ke vırêzena ra. Pencıkê hu’yê raşti ra, çımo chep, pencıkê hu’yê çhepi ra ki çımo rast xıla xıl kena, erzena.

Çımo çhep u çımo rast’a nêzonenê ke se bi? Lilıku vera dari vêrenê ra, ray vêrenê ra, koy vêrenê ra, jü vırêniya dina de, jü peyniya dina de gınenê hardi sero.

Cêr hardo dewrês, cor asmêno khewe. Ça vato ‘dewrês’, ça vato ‘khewe’, ez nêzonen. Asmên khewe niyo, hewzo. Gegane gewro, gegane çeqero, gegane sıpêo, gegane ki tıng u tariyo, şiao. De bê, tivarê xo ve çımu bia, rengê asmêni ispot ke. Ali ra pers kerê, vano ‘khewe’, Weli ra ke pers kerê, vano ‘hewzo’. Fatose ve Yemose ra ke pers kerime, roz ra çir u birre ke qesey bıkerime, têsarê nêkeme.

Ma serê hardi de astık u postıkime. Asmên de astarime, tı vaze? Sewlê astarime, ma ke sewxt da, ma ça nêvêneme? Sırr u binatê na dina têlmase nêzoneme? Eke bızonime, pay ra vındeme? İsoni ke sırr u binatê Heqi ra sık kerd, kot ra ser, şikino na dina de weşiya bıramo? Dêma ke sır binat ison eve çımu nêvêneno. Sık u guman keno. Tivarê xo ve çımu, gosu nêano.

Dina ra qederi kainat (kosmos) esto. (Ez teyna pelga interneti “Zazakikosmoz.com” zonen, a ki dı serri ke nêgureyêne, hona kerde ra). Kosmos ma ve çımu nêdiyo. Na isonê ilm u bilimi heni vanê. Xeta u guna iyê dinu bo. Guna dinu kutık nêonceno.

İyê taine, eke bi ve su’, çımê xo lese ra vejinê, dina fetelinê. Ser u bınê hardi, asmên, asme, kainat, kosmos, pêrüne kenê têser u têbın’a kenê. Xora ke wast, hona ke era sodır nêbiyo, gereke bêrê, hurendia xo kuyê. Gegane jü yeno, teko bin nino. Eke nêamey, koti herey, ison sodır urzeno ra ke çımun’a biyo şêfil. Daasê roji dano xo ro, berveno. Bêfaydiya. Endi dina tariya. Çımê isoni ke çinê bi, ison çutıri berveno??

Vanê ison ke bi çımeşêfil, perda botıni darina we. Çımê zerri benê ra, to her çi ra kenê xeverdar. Çiyê erjino zerrê to, tı bena dewrês.

Roji vêrenê ra, sati vêrenê ra, çımê zugırtçiyê mıxeneti vejinê, yenê. “Ma ve xeri - xêr ve sılamet! Endi qesey kenê, vanê, “ma no di, ma o di”, mezal jüvini nêdane. Jür u pol, hewl u xırav sanenê pede, erzenê, erzenê,  adırê lilıka xo danê we.

Çımi sonê sere sari, postıkê seri çımi danê we, vanê, “şêrime hurendia xo.” Postık meleqiyo pêra, ra nêbeno. Hurendia çımu biya tomere. Lilıka çımu dıleena ra. Vanê, “ma nıka se beme, ma bêsare mendime, ma alange de mendime. Ma nia rut u rupal, na hardi sero se bıkerime?” Cêrena ra lese, lese ra vanê,

“Tı bê ma se kena? Raa xo çutır bena?

Rındekiya dina ra morum manena.

Sur u çeqer çutır nas kena?
Dina teng u tariye de se kena?
Rındekiya na dina çınay ra vinena?”

Lese cêrena cı, vana,
“Sıma ke şiyê, nêşiyê; dina mı sero biya senıkiye.
Sıma mıxenet biy.
Sıma çımevêsani biy.
Nezerê sıma xıravın bi.
Heq ke Heqo, tersunê sıma ver, perda esta wertê xo u quli.

Sıma hata nıka ez xapıtune. Sıma her çi nêwerna, jêdekariye ra qesey kerd. Sıma guk di, manga nê ve pa. Endi tivarê mı ve sıma nino. Sıma ke şiy, hona çımê mı biy ve ra.

Sıma nêverda ke roz ra era (çımunê) mı ver kuyo…”

Veli Kişioğlu