Kirdir - Xızır

Nıka na rozu de rozê Xızırio. Xızır ma rê zaf muhimo. Eke mınete keme, vame:

“Ya Heq, Ya Xızır, Ya Tijia sewliye.”

Pirıka piyê mı, Ema Çê Çüliyê Çolaxu, hini mınete kerdêne. Sıfte Heq, peydêna ki Xızır yeno. Ne Ali, ne 12 imami, ne ki Mehemed. Xızır her roz ma de xo rê, nêweşiye de weşiye de.



Na kıtab ke mı wend (Le Manichéisme, Michel TARDIEU, édition « que sais-je ? », n°1940), tede qalê jü rayberi keno, namê di Kirdiro. Namê di en sıfte serê Kabê Zerduşti, Neqşi Rustam de nusno.

Kirdiri vato: “Mı xeylê adır kerd we, be rayberu ard welatê Aniran, diyarê Serverê Sauyo. Antaqya be Suriya de, suka Tarse de be diyarê Kilikya, uza ra dıme Sezeri (Kayseri) be diyarê Kapadokya, peydêna şiyanê Galati, Ermenıstan, İberya, Albanya heni peyniye de amane Balaksakan. Server Sa mordemu ra, astoru ra, i diyari talan kerdi, her ça rızna. Mı ucau de rayberi be adır ardi. Qe keşi uca ra dıme ne dızdêni, ne xırabêni kerde, mı kerde tomete. Çı ke tırt, mı peyser da sarê i diyaru.
Jü rayber ke raa ma ser nêşiyêne, sar qan kerdêne, mı ceza dêne cı. Çi-miyê di guretêne. Server Sa be Hequ, İranşehr de xeylê adır kerd we, sari ortê ezbeta xo de zewecinê. Sar amêne rae ser, raa vırêne ra düri manenê.”

Kıtab de vanê, Kirdir raa Mani kerde tomete, raa di biye raa Welatê Sasaniyu.  Koti ke Sasaniyu ca guretêne, Kirdir be xo amo, astor ser feteliyo.

Nıka Dêsım de her ça de nınga Xızıri esta ya ki astorê di amo pay na cı do.

Kirdir be Xızır jüyo? Nêzon. Nafa raa dinu saê ke jüya.

Ma rê Xızır zaf muhimo, zaf gırano. Heni jêde namê di vame. Mı jü Hermeni nas kerd, jüyo de kokum bi. İ vati be: “1950 de mı Dêsım de, Xozat eskeriya xo kerde. Hermeniyanê ucay sıma ra Kırmanc nêvatêne, ine namê sıma Hıdıru kerd be. Sıma rozê de se rey vanê ‘Xızır’ ya.”
 
Savaş  Şêngul