Nietzsche Çı Taw Çarnino re Zazaki?

Ma pêrine virêndiye o ebe "Zerduşti Niya Va" naskerd. Kitavê dêê bini ki zê axwa serdine spiti we.

Filozof û nıvıstoğo Almanıc Friedrich Nietzsche (1844-1900) lomkar û redkarê waxtê xo bi. Nietzsche o tawra hatani ewro, hem ebe emrê xo hemi ki ebe nıvısnaêna xo, zaf amo qesêkerdene. Taê vanê Nietzsche felsefê Awrupa kokera vurnora, taine çımde ki Nietzsche piyê nihilizmiyo. Heqeteni ki Nietzsche qimetanê waxtê xo (ma vajime, şar-dewlete, wendene, avêşiyayêne) red keno.

Hona ebe nina ki nêmaneno, taina avê şono; xristiyanêni, medeniyet, rındiye û xırabiye ki qelema dêwa hêrsınera hêsa xo cêna. Nietzsche be xo Almanıc bone ki, kıtav û nıvıstanê xode sat defê şilmaqê erzenore Almanya û şarê Almani. Zafine çımde, felsefê Nietzschey bêhemd têmyakewto. Caê çiyê vano, caêde binde a vatena xo ebe xo red keno. Caêde vano gere medeniyetê Awrupa avê şoro, caêde binde medeniyeti kokera red keno. Xora rındekiya Nietzscheyi ki itadera; Nietzsche qet çiyê ya ki kesi verde vıleçewt niyo; serbest, sevinala nıvısneno, kesira çıma nêkuno. Zê filozofanê bina huşk nênıvısneno, ebe zonê de xemelyaye nıvısneno. Raçarnoğê de hewl ke Nietzschey raçarno Zazaki, karê de zaf qimetli keno. Tı vajê mara kam kuno bınê nê barê gırani?

Nietzsche ra dirê aforizmay

* Telqa ke mı nêkişena, mı kena hewl.

* Her roja ke ez nêreqesi, emrê xo ra kemi saykena.

* Ekhe çiyê tûyê cıkerdene bıbo, sed cêvê jû roje esto.

* Raştiye zê çênekê de rındeka, herkes kuno re dıme; nêzanê kke na çêneka rındeke rojê bena cênıkê de kokhıma keftare.

* Cara verva vay tû meke.

* Ma çıqa berz bime, êê ke fırdaêne nêzanê, dina çımde hondê qışkek aseme.

* İnsan şono re dare. Çıqa khe avaro, çıqa ke verva roşti beno berz, hondê khi avarde, verva bınê hardi, verva tari, verva xırabiye xori kok dano.

* Heqa khe tı bı xo şikina bıjêrê, mevırde keso bin bıdo to.

* Kamo ke torca ra heskeno, gere perê xo bıbê.

* Rındiya merdene awa khe, dolımêna merdene çina.

* Zaf xo memosne, derzêniyê de qışkeke to teqnena.